Sprzeciw sumienia – prawem każdego człowieka

Opublikowano: 2018-05-28

2337

W piątek 25 maja odbyła się konferencja prasowa poświęcona nowej kompanii Centrum Życia i Rodziny oraz Instytutu Ordo Iuris. Podczas spotkania został przedstawiony nowy projekt ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania oraz niektórych innych ustaw. Projekt kompleksowo wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7 października 2015 r. i gwarantuje, szczególnie w zawodach medycznych, prawo do sprzeciwu sumienia, które jest podstawowym prawem człowieka.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 7 października 2015 r. (K 12/14) przypomniał, że integralnym elementem wolności sumienia jest prawo do sprzeciwu sumienia, które przysługuje każdemu człowiekowi. Niestety – wbrew jednoznacznemu stanowisku Trybunału – konstytucyjne prawo do sprzeciwu sumienia nie zawsze jest respektowane. Co szczególnie bulwersujące, przeciwko prawu do sprzeciwu sumienia niejednokrotnie opowiadają się te organy władzy publicznej, które są powołane, by strzec praw i wolności obywatelskich. Dla przykładu Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar kwestionuje konstytucyjne prawo farmaceutów do sprzeciwu sumienia i wbrew prawu twierdzi, że mają oni obowiązek sprzedaży środków antykoncepcyjnych. Na niechlubnej liście instytucji ograniczających wolność sumienia znajdują się również sądy. W głośnej sprawie łódzkiego drukarza, który odmówił udziału w promocji tzw. „środowisk LGBT”, sądy obu instancji nie zauważyły, że także jemu przysługuje wolność sumienia, chroniona przez klauzulę sumienia. „Prawo jednostki do odwołania się do klauzuli sumienia stoi zatem na straży nie tylko wolności sumienia, ale także godności osoby ludzkiej, która jest prawem przyrodzonym i niezbywalnym” – czytamy w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 7 października 2015 r.

– Takich przykładów jest więcej. To choćby sprawa położnej Agaty Rejman, która odmówiła uczestniczenia w procedurze aborcji. Stąd ważne jest, aby uszczelnić prawo, i stąd projekt ustawy, kóry ma na celu zagwarantowanie wolności sumienia każdemu obywatelowi, który chce kierować się swoim sumieniem w pracy i nie doświadczać z tego powodu jakichkolwiek szykan – powiedział w czasie konferencji Paweł Kwaśniak, prezes Centrum Życia i Rodziny.

Projekt ustawy przede wszystkim podkreśla, że wolność sumienia to także prawo do sprzeciwu sumienia. Oprócz wprowadzenia ogólnej klauzuli sumienia, projekt przewiduje też odrębne – bardziej szczegółowe – klauzule sumienia w ustawach regulujących wykonywanie zawodów medycznych: lekarzy, dentystów, pielęgniarek i położnych (tu zmiany są relatywnie niewielkie), diagnostów laboratoryjnych, farmaceutów, a także felczerów (ten zawód jeszcze jest w Polsce praktykowany). Gwarancje ustawowe obejmą też każdy szpital, który wprost będzie miał zapewnione prawo do niewykonywania aborcji. Ponadto projekt zakłada uchylenie kilku uchwalonych w PRL przepisów, które ograniczają prawo do sprzeciwu sumienia, w tym ograniczających wolność działalności gospodarczej przepisów kodeksu wykroczeń, które były podstawą skazania łódzkiego drukarza.

Wraz z projektem została uruchomiona petycja do Senatora Roberta Mamątowa (Przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w Senacie RP) o pilne podjęcie prac nad tymi zmianami, by na dobre uniemożliwić szykanowanie w naszym kraju ludzi wiernych sumieniu.

Pod petycją można się podpisać na stronie: www.wobroniesumienia.pl