– Jesteśmy pod wielkim wrażeniem aktywności Polaków na Litwie, ich głębokiego patriotyzmu i krzewienia polskości. Przykład działalności szkół polskich na Litwie, przywiązanie do tradycji, kultury, języka, do Ojczyzny, to pielęgnowanie polskości, może być wzorem do naśladowania dla wielu szkół w Polsce – mówiła Monika Leszczyńska, wiceprezes Ordo Iuris. Przedstawiciele Centrum Życia i Rodziny oraz Instytutu na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris w dniach od 27 do 29 października odwiedzili Polaków mieszkających na Litwie.
Okazją do spotkania z nauczycielami, pracownikami socjalnymi i przedstawicielami samorządu wileńskiego, a także z polską młodzieżą była prezentacja filmu „Oraz że Cię nie opuszczę” zrealizowanego przez Centrum Życia i Rodziny. Ponadto Polakom na Litwie przekazano 15 tys. kalendarzy na 2026 rok. Podczas trzydniowej wizyty przedstawiciele fundacji odwiedzili Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu, Centrum Kultury w Niemenczynie, hospicjum bł. ks. Michała Sopoćki w Wilnie i Gimnazjum im. Władysława Syrokomli w Wilnie.
Jak podkreśliła Monika Leszczyńska, wiceprezes Ordo Iuris, były to wyjątkowe dni wypełnione atmosferą gościnności, serdeczności oraz budujących rozmów. – Spotkaliśmy się z przedstawicielami polskich instytucji, z nauczycielami i z młodzieżą szkół, które organizują wydarzenia patriotyczne, koncerty i prelekcje. Cieszę się, że mogliśmy doświadczyć, w jaki sposób Polacy na Litwie pielęgnują polską tradycję i kulturę – mówiła. Jak opowiada, jedną z instytucji, w której gościli po raz pierwszy było hospicjum im. bł. ks. Michała Sopoćki. Założyła je i od 2009 roku prowadzi s. Michaela Rak ze Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego. – To, co mną wstrząsnęło, to fakt, że jest to jedyne hospicjum na Litwie. Jest to niesamowite dzieło, które wymaga wsparcia modlitewnego, finansowego i wielu rąk do pracy. Niezwykle charyzmatyczna s. Michaela podjęła tą potrzebną inicjatywę i walczy, by każdego dnia zapewnić opiekę potrzebującym. Nie poddaje się, choć stoją przed nią liczne, ogromne wyzwania – dodała. Ośrodek prowadzony przez polską siostrę zakonną zapewnia szeroką opiekę podopiecznym przebywającym w placówce, ale także oferuje specjalistyczne wsparcie tym, którzy przebywają w swoich domach na terenie całej Litwy.
Jak czytać katedrę?– kalendarz na 2026 rok
Radości z wizyty przedstawicieli fundacji nie kryli Polacy mieszkający na Litwie. Są wdzięczni organizacjom, jak i darczyńcom, dzięki którym mogą otrzymać kalendarze. – Te kalendarze są wyjątkowym łącznikiem z Rodakami. Trafiają one do polskich parafii, szkół, instytucji, organizacji pozarządowych i rodzin, i jako upominek na Boże Narodzenie są przekazywane sędziwym jubilatom, w tym trzem stulatkom – mówiła Reneta Cytacka z wydziału oświaty samorządu wileńskiego. Jak zauważyła, kalendarze towarzyszą Polakom przez cały rok. Są pięknie opracowane i niosą głębokie przesłanie. Co ważne, zaznaczone są w nich święta i uroczystości religijne oraz państwowe. – Poczucie, że mamy wsparcie naszej macierzy oraz świadomość, że Rodacy pamiętają o nas także w tym geście przekazania kalendarzy jest dla nas bardzo cenna – dodała.
– Staramy się, by nasz kalendarz, poza walorami praktycznymi, niósł ze sobą dodatkową wartość. Począwszy od pierwszej edycji kalendarz posiada temat przewodni, który wybrzmiewa przez poszczególne miesiące, przywołując ważne postaci, wydarzenia i czasy. Często są to treści związane z naszym polskim dziedzictwem: na kartach kalendarza celebrowaliśmy setną rocznicę odzyskania niepodległości, przypominaliśmy rodzime tradycje, czy składaliśmy hołd najwybitniejszym narodowym twórcom – wyjaśnił Kamil Zwierz, zastępca dyrektora ds. IT i HF, który podkreślił, że to już piąta wizyta na Litwie, a była ona możliwa dzięki wsparciu finansowemu darczyńców fundacji.
W tym roku, jak wskazują przedstawiciele Centrum Życia i Rodziny, podjęto bardziej uniwersalny temat. Kalendarz poświęcono katedrom, które stanowią jeden z najpiękniejszych przejawów prawdziwego ducha Europy. Jak podkreślają, jest to ukłon w stronę korzeni, z których wyrosła wielkość Polski, i z których, jako Polacy, także czerpaliśmy życiodajne soki.
Świadectwo dotyka serca człowieka
Jednym z punktów wizyty na Litwie była prezentacja filmu „Oraz że Cię nie opuszczę”, który podejmuje tematykę nierozerwalności małżeństwa. Jak wskazują pomysłodawcy filmu, przedstawia on świadectwa małżonków, którzy doświadczyli kryzysu, często rozpadu relacji, ale podjęli wysiłek odbudowania rodziny po dramacie rozstania. – Zaprezentowany film wywołał duże emocje, poruszył wnętrze, dotykał strun naszej duszy, ponieważ przeplata się z doświadczeniami, które są obecne pośród nas, naszych rodzin, przyjaciół i znajomych – powiedziała Renata Cytacka.
Film obejrzeli również uczniowie starszych klas Gimnazjum im. Władysława Syrokomli w Wilnie. Paweł Kwaśniak, Koordynator Projektów Społecznych, który prowadził i moderował dyskusje, zauważył, że na pokazie w auli zgromadziła się kilkudziesięcioosobowa grupa najstarszej młodzieży. – Zwykle nie jest łatwo zachęcić młodzież do dyskusji, a pojawili się młodzi ludzie, który podjęli rozmowę i podkreślili, że film jest potrzebny i ważny – mówił o reakcji młodych widzów.
Z propozycją prezentacji „Oraz że Cię nie opuszczę” młodym Polakom wyszła Renata Cytacka. – Zastanawiałam się, czy film o sakramencie małżeństwa będzie odpowiedni dla młodzieży, która temat małżeństwa zna jedynie z doświadczenia rodziców i znajomych – mówiła. – Muszę jednak przyznać, że byłam pod wrażeniem, z jaką uwagą młodzież oglądała ten film. A jeszcze większe wrażenie zrobiła na mnie dyskusja – dodała. Jak przypomniała, nastolatkowie nie zawsze publicznie zabierają głos w tak poważnych tematach. Czują, że mogą być oceniani przez rówieśników, a w tym okresie życia, ta ocena ma dla nich ogromne znaczenie. – Jednak odważnie zabrali głos, podeszli do gości z Warszawy i podziękowali za temat, który jest potrzebny, ważny. Chcieli usłyszeć więcej – opowiada o reakcjach młodzieży. Jak zauważyła, przy okazji poprzednich wizyt na Litwie, przedstawiciele fundacji z Polski prowadzili też prelekcje m.in. o zagrożeniach ideologicznych, skutkach nadmiernego korzystania ze smartfonów – Są one zawsze dobrze przygotowane, aktualne i niezwykle potrzebne – dodała.
Dla Polaków mieszkających na Litwie spotkania z Rodakami z Polski są niezwykle istotne w procesie umacniania więzi. – Wciąż należymy do pięknego Narodu polskiego (…) My jesteśmy Polakami. Jesteśmy świadomi naszej narodowości i chcemy zachować naszą tożsamość, choć – jak podkreślamy – jesteśmy też lojalnymi obywatelami Litwy – mówiła Renata Cytacka. Zaznaczyła, że Polacy na Litwie przez lata pielęgnowali i nadal podtrzymują tradycję i kulturę, wychowują swoje dzieci w duchu polskości i przywiązania do wiary o czym świadczy m.in. wskaźnik 95 proc. uczniów szkół polskich, którzy wybierają lekcje religii. Jak dodaje, także dziś toczy się walka o młode pokolenie, któremu próbuje się wmawiać kosmopolityzm i ideologię gender. Dlatego ta współpraca i wzajemne wsparcie ma ogromne znaczenie.
– Zawsze z otwartymi ramionami zapraszamy naszych Rodaków z Korony i zachęcamy do przyjazdu także po to, by zobaczyli, że posługiwanie się językiem ojczystym to atut, posłanie dziecka do polskiej szkoły to przywilej – wskazała i dodała, że już św. Jan Paweł II przypominał nam, jak ważna jest troska o naszą tożsamość, o kulturę i o język ojczysty. – Wielką wartością jest bycie Polakiem i świadczenie o tym, spokojnie i bez patosu – podkreśliła i przypomniała o Polakach na Wschodzie, Rodakach rozsianych po całym świecie, w których bije polskie serce, choć wielu z nich z różnych względów nie miało możliwości nauki języka ojczystego.
Pielęgnowanie tych więzi jest niezwykle ważne dla nas, mieszkających na terenach Polski, podkreśliła wiceprezes Ordo Iuris – Jesteśmy pod wielkim wrażeniem aktywności Polaków na Litwie, ich głębokiego patriotyzmu i krzewienia polskości. Przykład działalności szkół polskich na Litwie, przywiązanie do tradycji, kultury, języka, do Ojczyzny, to pielęgnowanie polskości, może być wzorem do naśladowania dla wielu szkół w Polsce – mówiła Monika Leszczyńska. Przypomniała, że powinniśmy pamiętać, iż poza granicami Rzeczypospolitej żyje ponad 20 milionów Polaków. – Mamy wspólne korzenie, tożsamość, wiarę i kulturę. Jako Polacy jesteśmy zobowiązani do tego, by podtrzymywać i pielęgnować więzi, by wspierać siebie nawzajem bez względu na to, gdzie nas los rzucił – dodała.
Redakcja Centrum Życia i Rodziny
